Doelen en ambivalentie helder krijgen
Vanuit de motivational interviewing komt naar voren dat het van belang is om helder te krijgen wat iemand wil (Rubak et al, 2005). Niet alleen is dat de hulpvraag, wat ons wel of niet een indicatie geeft om over te gaan op behandeling, maar ook de drive van de cliënt om bij jou te komen.
De eerste stap bij het kennismaken is dan ook het helder krijgen van het doel van de cliënt, wat kan leiden tot de hulpvraag. Let hierbij op dat het opbouwen van de relatie een continue proces is wat ten allen tijden op de achtergrond meespeelt, bij ieder contact moment. Er wordt dus van jou gevraagd om naast de verschillende stappen, ook deze relatie goed in acht te houden. Het is goed je daar bewust van de zijn!
Er zijn meerdere manieren om doelen op te stellen. We bespreken hier een aantal opties.
- Je kan je beperken tot de hulpvraag en vragen:‘Wat verwacht u precies dat ik voor u kan doen? Wanneer bent u geholpen?’. Zoals je altijd doet in een anamnese.
- Je kan de cliënt vragen om de situatie te schetsen, als het probleem er niet meer zou zijn. Hoe voelt de cliënt zich dan? Wat doet de cliënt anders?
- Je kan de voorgaande optie ook doen met behulp van plaatjes of foto’s. Waarbij de cliënt foto’s uitkiest die horen bij nu of bij het ideale beeld.
- Je kan de cliënt ook laten tekenen wat het doel is.
- Je kan het SMART-doelen principe gebruiken om samen een doel op te stellen (staat ook aangegeven in KNGF richtlijn fysiotherapeutische dossiervoering, 2019).
- Je kan je ook verder verdiepen in algemene methodes, waarbij je inspiratie kan halen voor aanknopingspunten om tot een doel te komen. Bijvoorbeeld:
- het gezondheidsmodel van Huber. Waarbij je het gespreksinstrument/persoonlijke spinneweb samen met de cliënt kan invullen om te komen tot een algeheel beeld. Klik hier voor de verschillende tools.
- het vergroten van veerkracht. Bijvoorbeeld het plaatje over het vergroten van veerkracht geeft meerdere aanknopingspunten om naar te kijken of de cliënt daar iets mee wil binnen zijn of haar hulpvraag.
- De Yucell-methode. Waarbij je middels blokken de cliënt kan laten bouwen aan zijn of haar doel.